Đã lâu rồi, Thiên Tào không thấy hoàng hậu cười. Hoàng Hậu mang chứng tâm bệnh đã lâu, không thuốc chữa. Một ngày, không chịu nổi cảnh thiếu… nụ cười mỹ nhân, nhà vua ra lệnh thần dân âm tào, địa phủ tìm cách. Phán Quan dâng kế sách:
– Muôn tâu! Cứ làm theo cách Chu U Vương khiến Bao Tự cười là được!
Thiên Tào mắng:
– Nhà ngươi muốn ta thành Chu U Vương ư? Đốt lửa lừa cho quân chư hầu tới để Bao Tự cười ư? Khiến cho ta cả đời bị thiên hạ nguyền rủa là tên hôn quân ư?
Phán Quan hoảng hồn, im thin thít. Tả hữu thừa tướng Thiên Nhiên, Thiên Địa, người dâng cuốn “Truyện Cười Nước Nam” của Nguyễn Văn Ngọc; kẻ trình cuốn “Truyện Tiếu lâm hiện đại” nhưng không làm miệng hoàng hậu mở ra. Tỳ nữ thân cận hoàng hậu ràn rụa nước mắt, qùy tiết lộ:
– Bẩm hoàng thượng! Cứ mỗi năm xuân về, tết đến, lệnh bà mong được nghe tiếng pháo trần gian đó mà.
Thiên Tào trố mắt:
– Ngươi không biết trần gian đã “khai tử” tục đốt pháo rồi sao?
– Vậy, xin hoàng thượng hãy làm ra tiếng gì giống như tiếng pháo cho lệnh bà được vui.
Triều thần chẳng biết làm cách nào để có tiếng pháo giả. Thiên Tào đau đầu. Nhà vua thương hoàng hậu lắm lắm nhưng chẳng biết cách nào? Hoàng hậu là người nhân đức. Bà luôn quan tâm tới chuyện vua chồng xử án và thường cười khi vua xử đúng tội, đúng người. Nhà vua từng ra pháp lệnh xử tử tất cả những tội danh tham nhũng, hiếp dâm, giết người dã man và được thần dân vỗ tay tán thành. Những lần ấy, hoàng hậu cười một cách vui vẻ. Nụ cười bà như một món qùa tinh thần qúy giá ban tặng nhà vua. Thiên Tào đi tới, đi lui khiến bọn thái giám xây xẩm mặt mày. Bỗng nhiên, trí óc nhà vua bừng lên một điều gì…
Hừng sáng. Toàn dân tập trung xung quanh sân chính điện để nghe vua xử một vụ án kỳ lạ. Cáo thị như sau: “Hôm nay, đức Hoàng thượng sẽ xử… Chị Dậu…”. Nhiều người có học biết chị Dậu chỉ là nhân vật trong “Tắt Đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố. Thế nhưng xử một nhân vật trong truyện thì là chuyện ngàn năm chưa có. Tò mò. Người này thổi vào tai người kia. Kết cục, chưa bao giờ có vụ xử nào đông như vụ xử này. Có thể, nó còn coi là hơn vụ các tổng thống Mỹ đăng đàn tuyên thệ nhậm chức chứ chẳng chơi. Một người thường dân vì hiếu kỳ mới đi coi xử án lần đầu, chép miệng:
– Sao không nghe tiếng gậy khua “lốc cốc” trên sàn và tiếng “qùy dọ” nhỉ?
Người bên cạnh huých hắn thật mạnh:
– Đại ngu! Coi phim bộ rồi nhiễm vi rút à? Mày làm như cảnh trong Bao Thanh Thiên xử án ấy!
Người khác cảnh báo:
– Xụyt! Hoàng thượng thăng đàn kìa!
Nhà vua hôm nay mặc gấm đỏ thêu rồng vàng rực rỡ và uy nghi khiến thần dân một phen may mắn nhìn rõ long nhan hiếm có. Hoàng hậu mặc áo màu hồng thêu hoa cúc giản dị, được tỳ nữ đỡ ngồi cạnh đức vua. Nhà vua truyền:
– Giải Ngô Tất Tố và thị Đào lên điện!
Quan hình bộ tá hỏa:
– Dạ bẩm! Ngô Tất Tố thì có mà thị Đào không sao giải được ạ!
Hoàng thượng gạt:
– Ai có thì giải lên!
– Dạ!
Ngô Tất Tố qùy trước điện. Ông không biết bản thân ông làm gì mà đích thân nhà vua phải xử ông. Ông bẩm:
– Muôn tâu! Thần không biết mình đã phạm tội gì?
Thiên Tào hỏi:
– Nhà ngươi quê ở Bắc Ninh?
– Dạ phải!
– Nhà ngươi đổ đầu kỳ thi khảo hạch toàn tỉnh Bắc Ninh nên còn có tên là Đầu xứ Tố?
– Dạ đúng!
– Chị Dậu, thị Đào có phải là ngươi… đẻ ra?
Ông Tố ngơ ngác:
– Dạ bẩm. Thần làm sao mà… đẻ được chứ?
Thiên Tào mắng mỏ:
– Thật ngu! Thị từ đâu chui ra? Có phải thị chui từ “Tắt Đèn” của ngươi ra không?
Ngô Tất Tố bây giờ mới vỡ lẽ nhưng ông ngạc nhiên lắm. Miệng ông há hốc… Hoàng hậu chăm chú nghe. Bà như cuốn hút vào vụ xử kỳ cục này của chồng. Thiên Tào nghiêm mặt:
– Chương 9 trong ”Tắt Đèn”, nhà ngươi đã cho thị Đào đánh lại tên Cai Lệ và người nhà của Lý trưởng?
– Dạ phải!
– Vì sao?
– Dạ là tại vì tên đó đã cầm roi tính xông vào đánh anh Dậu đang đau ốm và bịch vào ngực với tát vào mặt chị Dậu.
– Vì sao?
– Dạ bẩm. Vì anh Dậu thiếu tiền sưu. Một xuất đóng cho em Hợi đã chết nên không có tiền đóng cho mình.
Thiên Tào ngạc nhiên:
– Tại sao chị ta nghèo khổ, ốm yếu đói rách thì sức đâu mà quật 2 người đàn ông kia ngã lăn đùng?
Nghe vua chọc tới nghề, Ngô Tất Tố dõng dạc:
– Muôn tâu! Khi con người bị dồn ép tới đường cùng, họ có thể có một sức mạnh khủng khiếp đánh lại kẻ tấn công vô thiên, vô phép ạ.
Thiên Tào mỉm cười rồi ngài nghiêm sắc mặt:
– Ta biết nhà ngươi là người có tâm. Nhưng nếu ta không trị thị Đào thì ta không thể nào trị người khác. Ngô Tất Tố nghe phán!
Ngô Tất Tố hoảng:
– Dạ!?
– Ngươi nghe cho kỹ đây: thị Đào, vợ tên Dậu đã ra tay đánh Cai Lệ và người nhà Lý trưởng là phạm đánh người thi hành công vụ. Tội cố sát được thành lập! Phạt tù 20 năm. Ngô Tất Tố, kẻ đào tạo ra thị Đào, phạt chung thân. Các ngươi có phục?
Thần dân ngơ ngác. Ngô Tất Tố mặt mày xanh tái. Ông tái mặt vì giận cách xử án của một ông vua nổi tiếng thông minh, hiền đức và chính trực. Nay ngài ăn phải cái giống gì mà hồ đồ đến thế. Ông tức giận:
– Muôn tâu! Thần không phục!
Quần thần ngó nhau. Hoàng hậu nhíu mày! Bà không tin nhà vua có thể xử án một cách hàm hồ đến thế nhưng biết nhà vua đa mưu túc kế, hoàng hậu khẽ mỉm cười và nhẫn nại chờ đợi. Thiên Tào nhìn thấy hoàng hậu như thế. Ánh mắt nhà vua thoáng nét hài lòng trong khi thần dân la ó không đồng tình bản án. Tả thừa tướng Thiên Địa qùy can:
– Muôn tâu! Chị Dậu bất đắc dĩ mới đánh người là vì cứu chồng bị ốm mà còn bị hành hạ bất công. “Con giun xéo mãi cũng quằn“. Luật thiên tào dùng để trị kẻ bất nhân chứ không trị người bị hiếp đáp. Xin thánh chúa minh xét!
Các quan cùng quỳ xin. Thần dân cũng kêu xin bỏ án cho người bị oan. Hoàng thượng hỏi:
– Nếu ta một mực bắt các ngươi phải tuân theo bản án này, các ngươi nghĩ sao?
Ngô Tất Tố thẳng thắng:
– Thần là người đầu tiên sẽ chống lại?
– Ngươi định… đánh trẫm!
Đầu xứ Tố hãi kinh:
– Thần không dám vì thần tin thánh thượng quan minh chính trực. Nhưng thần sẽ dùng ngòi bút chống bất công. Phán quyết của thánh thượng là một sự bất công đối với thần.
Các quan đồng tâu:
– Chúng thần cùng xin từ quan!
Thần dân dập đầu:
– Xin thánh thượng xét lại!
Nhà vua bật cười:
– Nếu các người đồng lòng như thế, trẫm lẽ nào không theo. Trẫm chỉ thử các ngươi có biết thế nào là “có áp bức, có đấu tranh”. Ngô Tất Tố! Có phải 6 từ này là ngươi khi theo cách mạng chống Pháp từ đầu đã học được phải không? Cuốn truyện của người cũng đã được ngành giáo dục đem vào chương trình dạy học. Đúng không?
– Dạ thưa đúng!
Thiên Tào phán:
– Khi người bị áp bức chống lại kẻ áp bức thì không có tội danh nào được thành lập. Ngay cả khi các ngươi vì thật sự tự vệ mà ngộ sát, trẫm cũng không bắt tội. Vậy trẫm theo ý chúng dân cũng như theo pháp kỷ của thiên tào. Trẫm tuyên bố: thị Đào được miễn tội. Các tên Cai Lệ và người nhà Lý trưởng, tội danh đánh người, hiếp đáp dân chúng, được thành lập. Truyền bắt các bị can phải lo thuốc thang cho vợ chồng tên Dậu. Nhà cửa hư hao phải lo tu sửa cho người ta. Trả lại các khoản tiền sưu đã thu bất hợp pháp về lại cho vợ chồng họ và những người nghèo khác. Tên Lý trưởng đào tạo ra các côn đồ, phạt cách chức, tịch thu tài sản phát cho người nghèo. Tên quan Huyện bao che Lý trưởng để ăn hối lộ cũng bị cách chức đính kèm tịch biên gia sản. Cứ thế trị lần lên vì “con hư tại mẹ, cháu hư tại bà” và “con dại, cái mang“. Tùy theo mức độ phạm pháp mà cho ngồi bàn chông hay ở tù mọt gông. Ai còn không phục trẫm?
Quan lại và thiên hạ đồng thanh:
– Chúng thần khâm phục!
– Chúng dân khâm phục!
Hoàng hậu thích thú. Bà mỉm cười lần hai. Thiên Tào truyền hình bộ:
– Ta đã xử vụ “chị Dậu”. Nhà người biết phải xử vụ… Tiên Lãng và các vụ tương tự như thế nào chứ?
Quan hình bộ ngớ ra. Ông sựt tỉnh:
– Dạ bẩm, thầm biết!
– Vậy hãy mau thi hành!
Hàng triệu tiếng vỗ tay rào rào vang lên. Vang ra… Vang xa… Vang to mãi tận chân trời… Hoàng hậu nhắm mắt mà lòng hân hoan. Bà nghe đâu đâu đều như tiếng pháo năm nào của trần gian giòn giã bên tai. Trong niềm vui sướng dâng tràn, hoàng hậu… bật cười thành tiếng. Tiếng cười của hoàng hậu hòa chung tiếng cười của Thiên Tào, của thần dân trăm họ. Tết nay, thần dân nơi âm tào, địa phủ được đón cái tết vui vẻ, công bằng và thanh bình./.
Tháng 1/26/2013
Ngọc Thiên Hoa
